Cây Cỏ Biết Đau

(Trưởng Lão Thích Thông Lạc, trích ĐVXP.5, TG.2013, tr.208-214)

Nguồn: Sách: Đường Về Xứ Phật - Tập 5

Hỏi:

Có người bảo rằng: “Ăn chay để tránh sự sát sanh, đau khổ, vậy cây cỏ đang sống mình bẻ ngang ăn, nó cũng biết đau đớn vậy?” Con không biết phải trả lời sao cho đúng với đạo đức nhân quả.

Kính bạch Trưởng Lão! Điều trên đây con chưa thấu hiểu. Ngưỡng mong Trưởng Lão dành chút thời gian quý báu để chỉ dạy cho con được rõ.

Con xin kính chúc Trưởng Lão được nhiều sức khoẻ và ánh sáng chánh Phật pháp luôn lan tràn khắp hành tinh này.

Đáp:

Nếu con trả lời ngắn gọn thì nên hỏi lại người này: “Bạn có bệnh thần kinh không? Chỉ có những người bệnh thần kinh mới có cảm tưởng cây cỏ biết đau khổ. Khi biết chúng đau khổ, sao bạn lại nhẫn tâm ăn chúng?”

Nói cỏ cây biết đau khổ là nói đúng, nhưng các bạn nhận ra sự đau khổ của nó bằng gì?

Chẳn hạn như khi ta bẻ ngọn, cắt cành, nhổ gốc, sao loài thực vật không kêu la, rên xiết, không giãy giụa phản ứng như loài động vật vậy? Các bạn không chứng minh được cây cỏ đau khổ, chỉ nói trong tưởng thành các bạn nói sai. Khi muốn nói cây cỏ đau khổ thì phải có sự chứng minh cụ thể các bạn ạ!

Bạn hỏi câu trên đây là bạn đang sống trong tưởng tri, bạn chỉ “tưởng cây cỏ biết đau khổ”, chứ bạn không chứng nghiệm được sự khổ đau của nó. Các bạn sống trong tưởng như những nhà thơ, nhà văn…

Các bạn có những lý luận này là chính các bạn đã tự dối lòng mình, và tự mâu thuẫn với sự sống của mình, vì chính các bạn đang sống bằng các loại thực phẩm động vật và thực vật. Các bạn biết chúng đau khổ vậy mà các bạn có như thật biết chúng đau khổ đâu, các bạn đâu có lòng thương yêu chúng bởi vì các bạn đang nhai nuốt xương thịt của chúng, đang nhẫn tâm chà đạp lên sự sống của chúng. Các bạn nói lời ấy là chỉ để bác bỏ đạo đức hiếu sinh của người khác.

Vì nhân quả khổ đau của chính mình mà chúng tôi không nỡ nhẫn tâm sống trên tiếng kêu la rên xiết, giãy giụa khổ đau của loài động vật. Thực vật tuy có đời sống, có sự đau khổ như loài động vật, nhưng không kêu la, không giãy giụa, không máu đổ, v.v... Vì thế chúng tôi mới sống bằng thực phẩm thực vật để mắt không thấy sự giãy giụa, máu đổ, thịt rơi; để tai không nghe tiếng kêu la, rên xiết như của loài động vật trước khi tắt thở.

Ý của các bạn là “Mình sống không đạo đức hiếu sinh thì cũng muốn người khác sống không đạo đức như mình”.

Các bạn hỏi câu này là ý muốn nói những người ăn thực phẩm thực vật cũng giống như những người ăn thực phẩm động vật, vì cả hai, thực vật và động vật, đều có sự đau khổ như nhau. Ý các bạn hỏi câu này không phải các bạn thương yêu sự sống của muôn loài, bởi vì chính các bạn đang sống bằng xương máu của động vật và thực vật. Chúng tôi biết rất rõ tâm các bạn đều sợ đau khổ, sợ chết, đều ước mong có sự bình an, yên lành, thế mà hằng ngày các bạn lại sống trong sự đau khổ của loài động vật, thực vật khác. Các bạn sống vui cười hạnh phúc trong sự khổ đau của động vật và thực vật. Các bạn có biết không?

Các bạn có biết sự đau khổ không? Các bạn chỉ nói được bằng miệng, “Cỏ cây cũng biết đau khổ”, chứ các bạn có biết chúng đau khổ như thế nào đâu?

Ví dụ: Nếu có ai đánh đập, đâm chém và làm thịt các bạn thì các bạn nghĩ sao? Chừng đó các bạn mới nếm được mùi vị đau khổ như thật; chừng đó các bạn mới có buồn khổ, căm tức và thù hận kẻ làm đau khổ mình... Nếu các bạn hỏi được câu này thì giả thử các bạn đừng ăn thực phẩm động vật và thực phẩm thực vật thì sự sống của các bạn sẽ ra sao, các bạn có biết không?

Có lẽ các bạn là cỏ cây nên đã cảm thông với cỏ cây mà nêu ra ý kiến này. Nếu các bạn thật sự là cỏ, cây, đất, đá thì chúng tôi không có ý kiến gì với các bạn cả, vì các bạn nói đúng. Mà nếu các bạn là cỏ cây, đất đá… thật, thì làm sao các bạn có ý kiến, có cảm giác của loài động vật. Loài động vật có ý kiến là loài người các bạn ạ! Mà loài người thì sống phải có đạo đức, có tình cảm, có lương tri, lương năng, có sự yêu thương nhau. Các bạn là con người, sao lại gợi lên những ý tưởng không đúng sự thật “cây cỏ biết đau khổ”. Cây cỏ biết đau khổ có bao giờ chúng nói với các bạn chưa? Các bạn có thấy chúng đau khổ chưa? Chúng biểu hiện sự đau khổ ấy như thế nào?

Các bạn giàu tưởng tượng để bắt bí người khác không sống trong ảo tưởng như các bạn; để lôi kéo người khác vào sự khổ đau bằng chính những hành động ác của họ (nhân ác); để lôi kéo những người khác vào sự phá hoại sự sống trên hành tinh này, chứ nào bạn có thương yêu sự sống của muôn loài? Bằng chứng bạn nói cỏ cây đều biết có sự đau khổ, nhưng bạn vẫn sống trên sự đau khổ không những loài thực vật mà còn loài động vật nữa.

Còn chúng tôi nói cỏ cây có sự đau khổ là có sự chứng minh cho các bạn thấy cụ thể. Trên hành tinh này là hành tinh có môi trường sống, vì thế mọi vật luôn luôn phải biết bảo vệ sự sống của nhau. Cỏ cây nuôi loài động vật; động vật phải biết bảo dưỡng cỏ cây thì môi trường sống càng ngày càng tốt đẹp hơn, do đó cỏ cây xanh tươi mát mẻ và các loài động vật thương yêu nhau như anh em trong một nhà. Thực vật để lại hoa trái và lá nuôi loài động vật thì loài động vật phải biết chăm sóc bón phân, tưới nước cho loài thực vật, do đó hoa trái và lá là món ăn của loài động vật và loài động vật sẽ ăn hoài không hết.

Ngược lại, hiện giờ loài động vật đang tự hoại diệt sự sống của nhau trên hành tinh này. Con người và loài động vật lớp ăn lớp diệt thực vật khiến cho cây cỏ cằn cỗi khô chết; thậm chí người ta còn đốt rừng phá hoại sự sống của ngàn cây nội cỏ và các loài động vật lại còn ăn thịt lẫn nhau.

Ngàn cây nội cỏ là sự sống của loài động vật thế mà người ta còn huỷ diệt, huống là loài động vật thì làm sao mà không ăn thịt lẫn nhau. Con lớn ăn thịt con bé, con mạnh ăn hiếp con yếu. Đó là một hình ảnh bất công phi đạo đức trên môi trường sống này, trên hành tinh này; là một nỗi buồn đau của những người biết thương yêu sự sống của muôn loài.

2-/ NHÂN QUẢ: Với những người hỏi câu này con nên trả lời đúng nhân quả như sau:

Khi bạn biết cây cỏ và động vật đau đớn thì bạn đừng có ăn chúng nó, còn chúng tôi chỉ biết loài động vật có sự đau đớn nên chúng tôi không ăn. Bạn biết cây cỏ đau đớn mà bạn ăn nó tức là bạn quá ác tâm, quá tàn nhẫn. Mà người quá ác tâm, quá tàn nhẫn như vậy thì có khác chi là loài ác quỷ. Còn chúng tôi biết cỏ cây có sự đau đớn, nên chúng tôi quyết chí tu hành để chỉ còn có một kiếp này nữa mà thôi, vì có sự sống này là có sự khổ đau và chúng tôi không muốn thấy sự khổ đau nữa dù bất cứ loài động vật hay loài thực vật.

• Khi chúng ta tránh ăn năm loại rau kích dục và có mùi tanh hôi như: hành, hẹ, tỏi, nén và rau dấp cá là để giúp cho sự tu tập thân tâm thanh tịnh.

Thăm và chúc con vui mạnh, tu tập xả tâm tốt.

LOÀI THỰC VẬT CÓ CẢM NHẬN SỰ ĐAU KHỔ

(Trưởng Lão Thích Thông Lạc, trích ĐVXP.4, TG.2013, tr.351-356)

Nguồn: Sách: Đường Về Xứ Phật - Tập 4

Hỏi: Kính thưa Thầy! Con là người mới bước vào tìm hiểu và tu theo Phật giáo, con có một thắc mắc nhỏ, xin mạo muội được đưa ra và kính mong Thầy giải đáp giùm!

Với đôi mắt bình thường (nhục nhãn) của con, con chỉ thấy các con vật (động vật) kêu đau khổ, vì vậy con rất thương hại chúng; con muốn hỏi Thầy: Những loài thực vật như cây đậu phọng, cây mè, cây đậu nành, các loài rau và cây ăn quả. Khi chúng ta nhổ chúng để ăn thì chúng có biết đau đớn không ạ!

Thắc mắc của con là như thế đấy. Chúng con nhìn vạn vật với đôi mắt bình thường thì không thấy các loại cây đau đớn khi bị nhổ lên làm thực phẩm. Nhưng với trí Tuệ Tam Minh và thiên nhãn của Thầy thì Thầy có cảm nhận được nỗi đau của thực vật không? (Cây lương thực, cây ăn quả, rau…).

Thắc mắc trên của con có vẻ rất đơn giản và buồn cười, nhưng con thực sự kính mong Thầy giải thích giùm để con thông suốt!

Con kính chúc Thầy sức khỏe an lạc!

Đáp: Câu hỏi của con là một câu hỏi mà nhiều người muốn thưa hỏi, nhưng e ngại không dám hỏi và không biết ai để hỏi.

Con hãy lắng nghe, Thầy sẽ giảng nói cho con hiểu: Nếu Thầy dùng Tam Minh giảng nói cho con nghe loài thực vật có cảm giác đau đớn thì con không đủ lòng tin nơi Thầy. Tại sao vậy? Vì các con không có Tam Minh. Cho nên, Thầy dùng ý thức giải thích để các con dễ hiểu.

Hành tinh chúng ta đang nương tựa sống là hành tinh sống mà ai cũng biết. Vì thế mọi vật trên hành tinh này đều có sự sống như nhau. Từ loài thực vật rong rêu, cỏ cây đến loài động vật nhỏ nhất như: vi khuẩn, côn trùng; lớn nhất như loài chim đại bàng, kình ngư,... đều có sự sống.

Mọi vật đều có sự sống thì phải có sự cảm nhận. Loài động vật thì ai cũng biết chúng có sự cảm nhận rõ ràng như nhau. Còn loài thực vật chúng có cảm nhận không?

Câu hỏi của con trên đây là muốn biết loài thực vật có cảm nhận đau đớn hay không?

Có con ạ! Tại sao chúng ta biết như vậy?

Có nhiều trường hợp chúng ta quan sát sẽ thấy những loài thực vật có cảm nhận như: tất cả cây thảo mộc, nhất là cây cỏ trinh nữ (cỏ mắc cỡ). Để chứng minh điều này, khi chúng ta đụng vào cây trinh nữ thì cây liền xếp lá co cành xuống. Còn tất cả các loài cây thảo mộc khác khi bị che khuất áng sáng thì chúng đều nghiêng mình theo hướng có ánh sáng, hoặc chúng ta đổ một đống phân, một thời gian sau chúng ta thấy nhiều rễ cây hướng về đống phân.

Như vậy, tất cả loài thảo mộc đều có sự cảm nhận, có sự cảm nhận là có sự đau đớn, nhưng chúng ta không phát hiện ra được âm thanh của những loài thảo mộc kêu khóc, thở than như loài động vật. Nhưng chúng có những hiện tượng héo úa, tàn tạ nơi cành lá, chứng tỏ chúng cũng sầu khổ trước cảnh chia ly cùng mọi vật vào cõi vĩnh hằng. Con có nhìn thấy không con?

Khi nhận ra được những điều này. Đứng trước sự sống và sự đau khổ của mọi loài và với lòng thương yêu sự sống của muôn vật thì chúng ta phải làm sao hỡi con?

Chúng ta biết sống, biết đau khổ, biết thương yêu sự sống, biết khóc thương sự đau khổ của mình, của người, của muôn loài vật sống khác nhau, sao chúng ta lại nỡ nhẫn tâm nuôi sống thân mình bằng những sự đau khổ, sự sống của muôn loài vật khác? Sao chúng ta lại nỡ nhẫn tâm nhai nuốt được những sự đau khổ, những sự sống của muôn loài vật khác? Lòng yêu thương có cho phép chúng ta sống như vậy trên sự sống và sự đau khổ của muôn loài không hỡi con?

Phải chấm dứt sự tái sinh luân hồi con ạ! Phải thoát ra khỏi kiếp làm người, làm chúng sanh con ạ!

Muốn được vậy thì chỉ có một con đường duy nhất, đó là con đường Bát Chánh Đạo của Phật giáo. Con đường ấy sẽ giúp chúng ta thoát kiếp làm người, làm chúng sanh và sống trọn vẹn trong lòng yêu thương của một con người thật là người muôn thuở. Phải không con?

Xét cho tận cùng sự sống trên hành tinh này là một sự khổ đau. Loài này ăn thịt loài kia để sống, loài kia ăn thịt loài này để sống thì thật là đau lòng. Phải không con?

Chính chúng ta là những người ăn thực phẩm thực vật để sống, khi biết cây cỏ thảo mộc có cảm nhận sự đau khổ thì chúng ta chỉ còn quyết tu tập cho ra khỏi nhà sinh tử, chấm dứt luân hồi, chứ không còn tha thiết sống trong sự phải ăn nhau để sống. Sống trong sự đau khổ của nhau.

Xét cho tận cùng, mọi sự sống trên thế gian này là một sự đau khổ tận cùng của sự đau khổ, chúng ta hãy vượt ra những sự đau khổ này các con ạ! Như đức Phật đã dạy: “Đứng lại thì chìm xuống, tiến tới thì trôi dạt, chỉ có vượt qua”. Nhưng vượt qua bằng cách nào? Bằng chân lý thứ ba “Diệt Đế” tức là tâm bất động trước các ác pháp và các cảm thọ, là tâm thanh thản, an lạc và vô sự.

Phải cố gắng lên các con ạ! Đời có gì vui, toàn là sự khổ đau. Chúng ta đang sống thì có bao nhiêu loài thực vật, động vật đau khổ và chết. Phải không hỡi con?

“Nước mắt chúng sanh nhiều hơn nước biển”, lời dạy này không sai con ạ!. Chúng ta làm sao đây hỡi con? Hãy bắt chước Phật. Người đã vượt qua, Thầy đã vượt qua. Bây giờ các con hãy vượt qua. Cố gắng lên các con ạ! Có Thầy, có Phật giúp đỡ chắc chắn các con cũng sẽ vượt qua đến bờ bên kia.

Chúc các con thành công.

***